Den Haag gaat opnieuw op voor Culturele Hoofdstad
Den Haag wil in 2033 Europese Culturele Hoofdstad zijn. Het college van B en W steunt een oproep daartoe van de culturele sector en de gemeenteraad.
De gemeente werkt de komende anderhalf jaar aan een ‘voorstel tot officiële inschrijving als kandidaat’, schrijft wethouder Saskia Bruines (D66, cultuur) in een woensdag verzonden brief aan de gemeenteraad. “We hebben al eerder een brede Cultuurvisie 2033 opgesteld. Daarin stond de Culturele Hoofdstad nog niet. De raad heeft in 2023 een motie aangenomen om de stad te kandideren. Dat is een heel mooie stip op de horizon waar we nu met de culturele instellingen naartoe gaan werken,” zegt Bruines ter toelichting op haar brief.
Die instellingen hebben het ‘Manifest DH33’ opgesteld, waarin de basis voor een kandidatuur wordt gelegd. Daarin staat onder meer: ‘Culturele Hoofdstad worden we niet zomaar. We hebben veel in huis: dans, muziek, beeldende kunst, theater, film en literatuur. Instellingen van wereldformaat en kleine underground plekken. Bibliotheken en cultuurankers. Strandpaviljoens en koffiehuizen. Paleizen en vreugdevuren. Maar we zijn er nog niet.’
Een van de belangrijkste opgaven is, volgens het manifest, het nog beter spreiden van cultuur over de stad en het bereiken van nog meer bevolkingsgroepen. ‘Cultuur speelt een cruciale rol in het verbinden van de meer dan 200 nationaliteiten in Den Haag. Van festivals tot buurtinitiatieven: cultuur versterkt saamhorigheid en maakt de stad een plek waar iedereen zich thuis kan voelen. Het is het cement dat onze gemeenschap bij elkaar houdt,’ aldus het manifest.
Het staat vast dat Nederland in 2033 de Europese Culturele Hoofdstad levert. Elke stad of streek die dat wil kan zich kandideren. Behalve Den Haag hebben Heerlen/Zuid-Limburg en Zeeland aangegeven een kandidatuur te overwegen. Na de officiële inschrijving in 2026 volgen nog vele stadia, zoals het aanbieden van een bidbook, een voorselectie en de officiële aanwijzing (begin 2029).
Het lijkt wel alsof alle lichten op groen staan
In 2018 lukte het niet
Den Haag probeerde ook in 2018 al Culturele Hoofdstad te worden, maar zag de titel toen naar Leeuwarden gaan. Wat daarbij een rol speelde, was de positionering van de Friese hoofdstad en Friesland als culturele groei- en ontwikkelingsregio; dat sprak de EU-beoordelingscommissie aan. Volgens Steven van Lummel van het cultuurpodium PIP, een van opstellers en aanjagers van het Manifest DH33, is de situatie in Den Haag nu heel anders. “We zijn nu verder. Er zijn andere doelstellingen en andere oplossingen. Er ligt nu een visie tot 2033 en er is brede steun. Het lijkt wel alsof alle lichten op groen staan.”
Bruines heeft er alle vertrouwen in. In haar brief somt ze een lange lijst ‘kansen’ op. Zo zal het zijn van Culturele Hoofdstad ‘leefbaarheid, reputatie, economie, stadstrots, saamhorigheid en Haags geluk’ bevorderen en verbeteren. Er kan tegen die tijd, naar verwachting, worden gepronkt met het nieuwe Eschermuseum, het vernieuwde Haags Historisch Museum en het gerenoveerde Binnenhof. De stad gaat onder meer inzetten op verdere Europese samenwerking, het erbij betrekken van de 500 internationale instellingen in de stad en het uitbouwen van de positie als studentenstad (met vestigingen van drie universiteiten). De acht cultuurankers (wijktheaters) krijgen een belangrijke rol en in de nieuwe en/of vernieuwde gebieden, zoals de Binckhorst en Zuidwest, zal cultuur een grotere rol gaan spelen.
Wat het allemaal gaat kosten, is nog niet bekend. Een indicatie is dat in Leeuwarden de kosten ongeveer 100 miljoen euro bedroegen, waar een gelijk bedrag aan inkomsten tegenover stond. Een eerste raming van de inkomsten voor Den Haag komt uit op circa 120 miljoen euro. Ergens de komende maanden volgt overleg met de gemeenteraad. Bruines: “Het is uiteindelijk aan de raad of we het werkelijk gaan doen, maar het enthousiasme is groot.”
