Gemeente tegen kabinet: schaf voorrang statushouders niet af
Het aangekondigde verbod om statushouders met voorrang te huisvesten in sociale huurwoningen is ‘onmenselijk’ en is een ‘schijnoplossing’. Dat stellen Den Haag en vijftien andere gemeenten.
De gemeente Den Haag heeft zich fel uitgesproken tegen de plannen van het kabinet om de voorrang voor statushouders op sociale huurwoningen af te schaffen. Volgens wethouder Martijn Balster (PvdA, volkshuisvesting) creëert het kabinet door de plannen niet alleen een opvangcrisis, maar ook een huisvestingsprobleem in de ‘meest kwetsbare wijken van Nederland’.
Wetsvoorstel
Minister Mona Keijzer (BBB, volkshuisvesting) startte deze week een internetconsultatie over een wetsvoorstel om de voorrang voor statushouders op sociale huurwoningen af te schaffen. Gemeenten en provincies zijn gevraagd om de gevolgen van het wetsvoorstel in kaart brengen. Het is een van de afspraken uit het regeerakkoord van het kabinet-Schoof. In sommige steden is de wachttijd voor sociale huurwoningen lang, soms oplopend tot meer dan zeven jaar. De coalitiepartijen PVV, VVD, NSC en BBB willen voorkomen dat statushouders sneller een woning krijgen dan andere woningzoekenden.
De druk op de particuliere woningvoorraad neemt met deze maatregel alleen maar toe
Maar volgens de zestien gemeenten die zich tegen de plannen uitspreken, waaronder Amsterdam, Utrecht en Eindhoven, is de maatregel onuitvoerbaar. ‘Zonder mogelijkheid om statushouders met voorrang een sociale huurwoning toe te wijzen zal de doorstroom uit de opvang stokken,’ stellen zij. ‘Het leidt tot overvolle opvangcentra. Een op de drie mensen in de opvang is nu al statushouder. Zij houden zo een plek bezet en dat leidt tot meer mensen op straat, minder leefbaarheid en veiligheid in onze steden en hoge kosten voor de maatschappelijke opvang.’
‘Grote zorgen’
Wethouder Balster maakt zich zorgen over de betekenis van het voorstel voor de stad. ‘De druk op de particuliere woningvoorraad neemt met deze maatregel alleen maar toe. Als mensen nergens terechtkunnen, worden ze in de armen van huisjesmelkers gedreven. Dat brengt grote problemen met zich mee, zoals we nu al zien met de slechte huisvesting voor arbeidsmigranten: matraswoningen, tentjes en in het ergste geval eindigen mensen op straat.’
Wij hebben grote zorgen over het effect op onze wijken
Ook Zakaria El-Khetabi, voorzitter Sociale Verhuurders Haaglanden reageert kritisch op de plannen van het kabinet: ‘Wij hebben grote zorgen over de effecten van deze maatregel in onze wijken. Het is geen oplossing voor het structurele tekort aan sociale huurwoningen en het zet de sociale cohesie en samen-zelfredzaamheid van sociale wijken onnodig onder druk.’
Waarschuwing
De gemeenten stellen dat de woningnood niet wordt veroorzaakt door te veel statushouders, maar door een tekort aan sociale huurwoningen. Zij doen daarom een oproep aan het kabinet om meer betaalbare woningen te bouwen en alle gemeenten te verplichten om minimaal dertig procent van de nieuwbouw uit sociale huurwoningen te laten bestaan.
De afgelopen jaren schommelde het percentage van sociale huurwoningen in Den Haag dat naar statushouders ging tussen de 3 en 11 procent. Dat deelde wethouder Balster mee aan de partij Hart voor Den Haag, die woensdag een spoeddebat aanvroeg over de reactie van Balster op het wetsvoorstel. Raadslid Hart voor Den Haag-raadslid Arjen Dubbelaar vindt het ‘onacceptabel’ dat de wethouder voorrang wil blijven verlenen aan statushouders. Balster reageerde hierop dat ‘statushouders Hagenaars zijn, en alle Hagenaars een plek verdienen in onze stad’.
We kunnen niet uitsluiten dat we met een tekort blijven zitten
Terwijl Den Haag zich verzet tegen de kabinetsplannen, staat de stad onder druk om haar achterstanden in de huisvesting van statushouders in te lopen. Onlangs gaf de provincie Zuid-Holland haar laatste waarschuwing aan Den Haag, omdat de stad achterloopt op de wettelijke taakstelling.
In het migratiedebat van de gemeente op 6 februari informeerde wethouder Balster de raad over hoe dit probleem kan worden opgelost. Zo wil de gemeente zogenoemde ‘friends contracten’, waarbij twee statushouders in één woning gehuisvest zullen worden, inzetten. “We kunnen niet uitsluiten dat we met een tekort blijven zitten en dat een provincie deze taak deels overneemt,” liet Balster aan de raad weten. “Dat kan dit jaar dus wel het geval zijn.”
