Column: Netcongestie-feest
Het elektriciteitsnet zit overvol. Christiaan Weijts vraagt zich af of het zo’n ramp zou zijn als we het af en toe met minder stroom moeten doen.
Den Haag is één van de zeven Nederlandse steden die niet tot 2050 willen wachten, maar al in 2030 het klimaatneutrale paradijs op aarde willen realiseren. Eén klein probleempje: het overvolle energienetwerk heeft pas vanaf 2033 meer ruimte.
Dat is een beetje alsof je in je hele huis inductiekookplaten, infraroodpanelen en slimme thermostaten installeert en dan pas een blik besluit te werpen op je meterkast. Gut, kijk nou toch eens, we hebben maar twee stroomgroepjes. En de stoppen zijn nog van porselein.
Netbeheerder Stedin heeft ‘netcongestie afgekondigd’, aldus een brief naar de gemeenteraad. In het Centrum, Scheveningen en ‘Internationalezone’ kan het porselein er zomaar uit knallen als iemand een waterkoker te veel aanknipt. In Ypenburg, waar de nieuwe daken vol zonnepanelen liggen, kunnen ze de stroom juist niet meer kwijt.
Op zonnige dagen moeten we straks massaal naar Ypenburg rijden om onze telefoons en laptops op te laden. De slimme Vinex-bewoner verhuurt er strandstoelen bij, voor tijdens het wachten in de tuin.
Alles beter dan lijdzaam afwachten tot 2033
Bij thuiskomst staan we achter ons kookeiland van dertig mille, met een Campingaz’je op de inductieplaat, een nieuwe Haagse trend. Alhoewel, Haags? Wij zijn juist uitgesproken laat op dit netcongestie-feestje. Vrij lang leken wij die dans te ontspringen. Ja, er werd wel gewaarschuwd, en vorig jaar is er ook al een spoeddebat over geweest, maar blijkbaar was de houding: wij hebben zo’n geweldig netwerk, dat lukt nog wel.
Andere steden zijn al gaan experimenteren met onconventionele oplossingen, zoals elektrische auto’s gebruiken als batterijen. In Utrecht loopt zo’n pilot met ‘vehicle-to-grid’ (V2G). Ik weet niet of het bij ons een oplossing is, maar je zou Ypenburg als proeftuin kunnen inrichten. Alles beter dan lijdzaam afwachten tot 2033.
Het beste moment om een boom te planten is tien jaar geleden, zei de grote Confucius, die dan ook nooit leed aan netcongestie. Maar hij zei ook: het een-na-beste moment is vandaag.
Nee, wij zouden het wel redden. Totdat de netcongestie uit de stopcontacten druipt en dan is het ineens halsoverkop de straten openbreken. ‘Voor het oplossen van netcongestie moet waarschijnlijk één op de drie straten open,’ aldus de brief. En er komen 530 trafohuisjes bij. Eén in elke vijf, zes straten. Den Haag: stad van vrede, recht en trafohuisjes.
Wij zijn gaan geloven dat elektriciteit zoiets is als lucht: onbeperkt beschikbaar
Aan de andere kant: is het werkelijk zo erg als we af en toe met wat minder stroom toe moeten? In Scandinavië was er ooit het principe dat je in de herfst precies zoveel hout kapte als je nodig had. Je zag je wintervoorraad slinken en paste je verbruik daarop aan.
Wij zijn gaan geloven dat elektriciteit zoiets is als lucht: onbeperkt beschikbaar. Zou het zo’n ramp zijn als het af en toe wat minder moet? Natuurlijk, de basisvoorzieningen moeten aangesloten blijven. Maar het recreatieve verbruik af en toe op rantsoen?
Nou ja. Terwijl ik het zeg, twijfel ik al. Vergeet dit rare plan maar weer. Want hoe gaat dat in de praktijk? Dan heb je twee avonden tussen acht en elf ineens te weinig stroom voor je tv, laptop, spelcomputers en telefoon.
Alle schermen op zwart. Geen internet. Wat we dan gaan doen, laat zich raden. En als we daarmee klaar zijn? Dan gaan we lezen. Papieren boeken, bij kaarslicht. We trekken bordspellen uit de kast. De halve straat zal zich op die avonden verzamelen in dat ene huis dat nog een piano heeft (één op de drie straten). De rest sleept gitaren, saxofoons en andere akoestische instrumenten mee, voor netcongestie-feestjes bij de buren en rond de vuurkorven in de tuinen.
Nee, dat is natuurlijk geen leven. Gooi maar open, die straten. Dat het maar gauw 2033 moge zijn.
De redactie biedt u dit verhaal gratis aan. Meer Haagse verhalen? Neem een (proef)abonnement op weekkrant Den Haag Centraal. Elke donderdag in de bus. De krant is ook verkrijgbaar bij onze verkooppunten.